การค้นพบแท่งหินสีดำลึกลับที่เรียกว่าโมโนลิธบนดวงจันทร์โดยบังเอิญ และค้นพบร่องรอยว่ามีแท่งหินแบบเดียวกันอีกแท่งบนดวงจันทร์จาเพตัสของดาวเสาร์ ทำให้องค์การนาซาส่งยานโอดิสซีย์ออกไปสำรวจ ลูกเรือของยานโอดิสซีย์ต้องฝ่าฟันอุปสรรคมากมาย ก่อนจะค้นพบความจริงของจักรวาล

ในภาคต่อของ 2001: A Space Odyssey (1968) คณะสำรวจร่วมระหว่างอเมริกาและโซเวียตถูกส่งไปยังดาวพฤหัสบดีเพื่อค้นหาว่ามีอะไรผิดพลาดกับยานยูเอสเอส ดิสคัฟเวอรี ท่ามกลางความตึงเครียดทั่วโลกที่เพิ่มมากขึ้น ปริศนาที่คณะสำรวจต้องอธิบาย ได้แก่ การปรากฎของเสาหินสีดำขนาดใหญ่ในวงโคจรของดาวพฤหัสบดี และชะตากรรมของ H.A.L. หรือคอมพิวเตอร์ปัญญาประดิษฐ์ของยานดิสคัฟเวอรี ซึ่งอิงจากนวนิยายของอาเธอร์ ซี. คลาร์ก