ลอว์แอนด์ออร์เดอร์ต้นฉบับเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับคดีอาชญากรรม โดยเฉพาะการฆาตกรรมในนครนิวยอร์ก เนื้อเรื่องแบ่งออกเป็นสองส่วน ส่วนแรกเกี่ยวกับการสืบสวนคดีของเจ้าหน้าที่ตำรวจ และส่วนที่สองเกี่ยวกับการทำงานของเจ้าหน้าที่อัยการและการพิจารณาคดีในศาล คดีส่วนใหญ่ดัดแปลงมาจากเหตุการณ์จริงที่เกิดขึ้นในแมนแฮตตัน ซีรีส์นี้เริ่มฉายเมื่อ 13 กันยายน 1990 จากผลงานการสร้างสรรค์ของดิก วุล์ฟ ออกอากาศทางช่องเอ็นบีซีของสหรัฐอเมริกา ได้รับความนิยม จึงมีการสร้างอย่างต่อเนื่องจนจบฤดูกาลที่ 20 เมื่อวันที่ 24 พฤษภาคม 2010 เคยเป็นซีรีส์ที่มีสถิติการสร้างยาวนานที่สุด (20 ฤดูกาล) รองจากเดอะซิมป์สันส์ มีการแตกแขนง (spin-off) เป็นแฟรนไชส์ซีรีส์อีกหลายเรื่องที่ยังคงฉายอยู่ในปัจจุบัน

หลังจากมอบตัว อาชญากรอัจฉริยะเสนอตัวเองเพื่อช่วยเอฟบีไอจัดการกับคนชั่ว โดยมีข้อแม้ว่าต้องได้นักวิเคราะห์พฤติกรรมมือใหม่เอลิซาเบธ คีนมาเป็นคู่หูเท่านั้น

โรงพยาบาลเก่าแก่ที่สุดของอเมริกาต้อนรับนายแพทย์แมกซ์ กู๊ดวิน ผู้อำนวยการคนใหม่ที่ไม่ชอบเล่นพรรคเล่นพวก ซึ่งเข้ามาท้าทายระบบระเบียบที่คร่ำครึไปพร้อมช่วยชีวิตคนไข้